Tanzania

Hallo allemaal,

Dit berichtje schrijven wij in Lushoto, Tanzania. Een bergstadje op 1200 meter hoogte. Heerlijk, wat koelte in de avond. Hier zijn we beland na 5 dagen treinen en bussen vanuit Lusaka, Zambia. In Kapiri Mposhi iets boven Lusaka hebben we dinsdag de trein naar Dar es Salaam genomen. Het treinstation in Kapiri Mposhi is door de Chinezen in de jaren zeventig gebouwd net als de spoorlijn die van hier naar het 1850 kilometer verder gelegen Dar es Salaam loopt. Het station is vooral erg groot, zeker als je bedenkt dat er maar 2 keer per week een trein vertrekt en er ook maar 2 keer per week eentje aankomt. We komen er door vanaf het busstation een 2 kilometer lange hobbelzandweg te nemen naar nergens. En dan staat daar opeens zo'n gebouw met een communistisch aandoend plein ervoor waar een eenzame ijsverkoper staat. Leuk bedacht. Geen restauratie, wel een mini-mini-winkeltje met bijna niets aan de overkant van het plein en een vreemde bar ernaast met fauteuils. En een dartbord bij de ingang van het station. Er is in ieder geval zat plek om op de trein te wachten. Die vertrekt ongeveer op tijd. Wij hadden samen met 2 Nieuw-Zeelanders een 4-persoons coupeetje. Voor de trein vertrekt bidt Sarah hardop voor een veilige reis. De trein gaat niet zo ontzettend snel maar dat geeft ons tijd om fijn naar buiten te kijken. Half-open bos in een vrij vlak, droog land met hier en daar minuscuul kleine dorpjes en kleine maisveldjes. Als de trein stopt zijn er in no-time toch 100-den mensen met verkoopspullen: maiskolven, hardgekookte eieren, fruit, sokken en nog meer fruit. De treinstop is de mogelijkheid op een extraatje. Op woensdag na 1 nacht stopt de trein om 12 uur 's middags dicht bij de grens met Tanzania. Grensformaliteiten? Maar hij blijft maar stilstaan. Eerst zou er te weinig diesel zijn. Vreemd natuurlijk. Als je dit traject 2 keer per week rijdt, mag je toch verwachten dat je ongeveer weet hoeveel brandstof je nodig hebt. Later ging het gerucht dat er iets mis was met de locomotief en dat er een andere zou komen vanaf een plek op 3 tot 4 uur afstand. Wij leerden Sarah en Rowan pay-me-en en yahtzeen. Mooie mensen, fijn reisgezelschap. Toen er na 8 uur wachten nog steeds niks gebeurde, dachten wij dat het personeel van de trein waarschijnlijk naar de halve finale voetbal Zambia- Ghana wilde kijken. In ieder geval hadden ze in de "lounge" van de trein met een bezemsteel een soortement antenne gefabriceerd en met een kabel van buiten de trein voor electriciteit gezorgd. De rest van de trein was in volledige duisternis gehuld. Wij hebben samen met de Zambianen op een minischermpje met veel sneeuw en ruis naar de wedstrijd gekeken. Na een half uur was het juichen geblazen. Pas in de herhaling zagen we dat de bal een meter langsging. Zo zorgt de tv-sneeuw voor heel wat extra spanning. Dat Zambia de strafschop van Ghana tegenhield was wel gelijk duidelijk. Opluchting alom. Af en toe hoorden we de mensen buiten de trein juichen of ooooh-en en wisten we ongeveer wat er op het scherm te zien zou moeten zijn. Zambia won met 1-0 dus iedereen blij. Een prachtige goal trouwens, mooie schijnbeweging, bekeken schot. Na 13 uur stilstaan zette de trein zich weer in beweging. Midden in de nacht een visa gekocht van de Tanzaniaanse douanebeambten die niet als zodanig te herkennen waren. Ze namen ons paspoort mee maar waren het wel echte of was het een geld- en paspoort-truc? In het achterste deel bleken ze in de enorm schommelende trein in het pikkedonker met 1 lampje alles aan het invullen te zijn. Een prachtig beeld. En toen we wakker werden zagen we het Tanzaniaanse landschap. Eindelijk iets meer dan eindeloze vlaktes met wat bomen en kleine nederzettingen. We reden door bergachtig land met veel tunnels en bruggen, ongetwijfeld ook van Chinese makelij. Laat in de avond na in totaal 54 uur treinen stopt de trein in Ifakara, 350 km. voor Dar es Salaam. Wat een fantastische en unieke treinreis hebben we achter de rug maar waar zijn we aanbeland? In het donker in het nog onbekende Tanzania worden wij naar een minibusje geleid en naar een snikheet hotel met muggen gebracht. Leve ons muskietennet maar wij voelen ons die avond maar zozo.

Vanuit Ifakara (malariastad nummer 1) zijn we naar Mikumi (kruispuntstadje van niks) gebust. In het barretje bij ons guesthouse maken we kennis met mister Pazi Een 74! jarige onderwijzer die op een private English medium school werkt. Hij praat mooi, eenvoudig Engels als een priester. Hij herhaalt wat hij zegt met veel nadruk: he is a very behaved boy....VERY BEHAVED. Wij nodigen hem uit voor een lunch in het plaatselijke ROC waar Mister Pazi God bedankt voor ons samenzijn. God en het geloof begint al bijna een rode draad te worden. Prachtig en inspirerend, ook voor een heiden en een driekwart katholiek. Hij geeft ons een rondleiding op zijn school. Het gebouw ziet er niet slecht uit; het is van de nonnen. De onderwijsmiddelen zijn zeer pover: een schoolbord en wat zelfgemaakte schema's en overzichten. De leraren op deze prive-school zijn, denken wij, goed opgeleid maar wat krijgen de kinderen een statisch, frontaal onderwijs met weinig of geen variatie in werkvormen. In de klassen van de 4-6 jarigen zien we nul speelgoed. De volgende ochtend bijna de bus gemist naar Lushoto omdat we niet wisten dat het in Tanzania een uur later was dan in Zambia. Klokken hangen hier nergens, met al die electriciteitsstoringen zou dat ook alleen maar voor verwarring zorgen. Gelukkig was de bus te laat en moesten we zelfs nog even wachten. Elk nadeel heb zijn voordeel.

Ook in Lushoto maken we een kerkdienst mee. Dit keer in een nog door Duitsers gebouwde katholieke kerk. Tanzania was, toen het nog Tanganyika heette, tot na WO 1 een Duitse kolonie. Lushoto heette toen Wilhelmstad en was een koeler alternatief voor het benauwde Dar es Salaam. De kerk is van een eenvoudige symmetrie. Het zingen is ook hier hemels. De dienst is in het Swahili dus behalve Jesus Christus, Alleluja en m'zuri (goed) verstaan we er niets van. De pastoor is een minder begenadigd spreker dan de bisschop van de vorige keer. We komen tussen de eerste en tweede lezing binnen en dan duurt het nog anderhalf uur. 's Avonds gaan we naar de finale van de Africa-cup. Zambia speelt tegen Ivory Coast. We kunnen voor 1000 Tsh. p.p. in de New Central Bar een stoel boeken. Vlak voor de wedstrijd valt de stroom uit. Er wordt in allerijl een generator aangesloten en het werkt allemaal weer als de openingsceremonie begint. Daarna is het weer een dik uur wachten op de aftrap. Er is gelukkig genoeg te zien in het hol dat we delen met 80 mannen en 3 vrouwen. Veel drank wordt er niet besteld, af en toe een flesje sprite. Voor de meesten is die 1000 shilling (= 50 eurocent) waarschijnlijk al uitspatting genoeg. Door een deur kijken we in een andere ruimte waar het menu op de muur is geschreven: ugali 1000 Tsh, pilau 1000 Tsh en wali? ook 1000 Tsh. Een jonge Masai in traditionele klederdracht maar met GSM speelt een potje biljart. Met verlenging en penalty-schieten wordt het 1.30 u. voor de wedstrijd is afgelopen. Jammer dat die flitsende aanval eindigt op de paal. Zambia rules en wint uiteindelijk de Africa Cup na heel wat strafschoppen en de New Central Bar staat op zijn kop. Wij blij want Zambia is nu toch ook een beetje van ons en de Tanzanianen blij voor hun buren.

En verder blijkt het Chinees poppenspul zelfs voor Afrikanen poppenspul te zijn. Er wordt geklaagd over kranen die na 1 of 2 jaar al lekken en bij de Lutheraanse blindenschool klaagt de verder totaal onklagerige hoofdmevrouw over de tegenvallende wasbakattributen.

En leidt Samuel ons over kleine paadjes naar een uitzichtpunt via de Rainbow-school voor autistische kinderen en de blindenschool. Allebei bevolkt door met veel compassie werkende medewerkers. Waar zouden die speciale kinderen anders terecht zijn gekomen? Goed bezig, die Lutheranen. Zo kan blinde George die ook nog eens verbrand is aan zijn gezicht Engels leren en keyboards spelen. Ontroerend.

En Chamshama treffen we na zijn tentamen geography 3rd year op het prachtige universiteits-terrein vlakbij Lushoto. Hij zou graag zijn masters in Europa doen. Hopelijk lukt het hem.

En ontmoeten we twee Amerikaanse broers van wie de vader de headmaster was van de secondary school voordat het universiteit werd. Ook weer Lutheranen. Vanwege die baan van hun vader hebben zij een groot deel van hun jeugd in Tanzania doorgebracht. Ze spreken redelijk Swahili, verzorgen reizen door de uithoeken van Tanzania, maken foto's voor National Geographic, bouwen kasten op verzoek, geven les, spelen professioneel trompet, nemen muziek op in hun eigen studio, ontwerpen tassen en hebben een rijk familieleven en helpen ons uit de brand door 130 dollar om te wisselen.

En willen de Tanzanianen geen geld verdienen aan toeristen. Iets van het gebaande pad en de ATM's werken niet voor ons en de banken wisselen geen geld. Op naar Moshi voor een werkende ATM.

En blijken ook de Tanzanianen weer enorm vriendelijk. Nadeeltje, ze spreken heel veel Swahili en veel minder Engels.
En zien we al wat Keniaanse tv. Dat ziet er wel heel flitsend uit. Een beetje op zijn Zuid-Afrikaans.

En lijken de Tanzanianen een beetje rommelkonten. Veel rotzooi langs de weg, hutjes wat krakkemikkig, bussen net een niveautje minder. En geen Zuid-Afrikaanse Shoprites meer. Waar halen we nu onze vegetarische burgertjes?

En komt er hier 1 van de 2 dagen geen water uit de kraan en die andere dag moet je maar afwachten. Electriciteit doet het meestal wel maar je kunt er geen Africa Cup finale op bouwen.

En duiden de namen van winkels en bussen op een buitengewoon optimistische levensvisie. God's palace is een zelf in elkaar getimmerd hutje zo groot als een postzegel, de busmaatschappij heet Happy Nation Express of King of Peace, bij de Beach Shop is geen strand te bekennen en een kerk heette de Fountain of Hope. En hadden we al die andere namen die we zien maar opgeschreven. We worden er vaak heel vrolijk van.

En weten we al 7 dagen niet of er wel of niet ge-11-stedentocht is. Internet is hier nog geen vast deel van het leven.
En eten we brood met kaas!!!! bij de zusters van de St. Eugene hostel. En ze geven ook al weer les en helpen weer veel kinderen. Leve de compassie die geloof kan brengen! De opa van vrijwilliger Erwin die we in Lusaka ontmoet hebben zei tegen hem: "En dat je de mensen daar tot zegen mag zijn" Nou, mooier dan dat kun je het niet zeggen.

En dragen de obers van ons lunchplekje hesjes van het Vennenbos. Zie de foto voor het bewijs.

En komt Nairobi opeens wel heel dichtbij. 1 uur naar Arusha nog een dag daar en dan nog eens 6 uur bussen naar Nairobi, Kenya en naar Yvonne, Maamun, Mariam en Hemed.

Dit berichtje is verstuurd uit Moshi, 5 uur bussen van Lushoto, aan de voet van Mount Kilimanjaro die we vanmorgen om 6 uur op ons dakterras zagen opdoemen uit het nachtelijk duister. En we weten nu dat er niet ge-11-stedentocht is, dat team 4 jammerlijk verloren heeft maar hopelijk de moped nog niet heeft opgegeven, dat iedereen Cees Jan nu gewoon weer moet laten winnen met zijn wedstrijdje (grijns).

Trouwens iedereen weer bedankt voor alle reacties en welkom bij de club, Gerard van Hout en Erwin Hage!

Groetjes aan iedereen die ons lief is,

Robbert en Henriette